İçeriğe geçmek için "Enter"a basın

İAE’den Yeni Dijital Sergi: “Bir Kağıt Mimarının Hayali Dünyası”

İstanbul Araştırmaları Enstitüsü (İAE), Google Arts and Culture platformuna taşıdığı dikkat çekici sergilerine bir yenisini daha ekledi. Küratörlüğünü Büke Uras’ın üstlendiği “Bir Kağıt Mimarının Hayali Dünyası” adlı sergi, Cumhuriyet kuşağının önemli isimlerinden mimar Nazimî Yaver Yenal’ın yaşamını ve üretimlerini mercek altına alıyor.

İlk defa 2017 yılında ziyarete açılan “Bir Kağıt Mimarının Hayali Dünyası: Nazimî Yaver Yenal” sergisi, Türkiye’de 20. yüzyıl mimarlığının özgün temsilcilerinden olan Nazimî Yaver Yenal’ın 50 yıllık kariyerini sıra dışı görseller eşliğinde ele alıyor. Cumhuriyet döneminin önemli mimarlarından olan Nazimî Yaver Yenal’ın yıllar sonra ortaya çıkan zengin arşivinden derlenen serginin tamamına artık Google Arts and Culture üzerinden ulaşılabiliyor.

Nazimî Yaver Yenal “Dahilî İnşaat Dersi”nde çizilen bir doğrama detayı önünde. (1937-1938) / MSGSÜ Fotoğraf Atölyesi Arşivi

Küratör Büke Uras, gelenek ve modernizm arasında gidip gelen tasarımlardan oluşan sayısız çizime sahip Nazimî Yaver’i, hayata geçmeyen projelerinden ötürü “erken Cumhuriyet dönemi mimarisinin en kayda değer kağıt mimarı” olarak tanımlıyor. Nazimî Yaver’in uzun yıllar kendine yalnızca çizimlerden oluşan alternatif bir mimari üretim alanı yarattığının altını çizen Uras, uygulanmamış tasarımların yarattığı umutlar, inşa edilmeme nedenleri ve hayal kırıklıkları ile birlikte güçlü bir hikâye anlattığını vurguluyor.

1931’de Yıldız Sarayı Şale Köşkü’nde düzenlenen Balkan Konferansı için tasarladığı mobilyaların görünümü / Büke Uras Arşivi

Akademi’nin yıldız öğrencisi

1904 yılında İstanbul’da doğan Nazimî Yaver Yenal (Ömer Nazimî Yenal), 1920’de, Osman Hamdi Bey’in kurduğu Mekteb-i Sanayi-i Nefise-i Şahane’de (Güzel Sanatlar Akademisi) mimarlık öğrenimine başlar. Akademi yaşamı boyunca art arda aldığı birincilik ödülleri ile hocalarının takdirini toplayan Nazimî Yaver, arkadaşları arasında yıldızlaşır. Özellikle, 1925 yılında Ankara Şehremaneti’nin düzenlediği, Cumhuriyet döneminin ilk mimari proje yarışmasında elde ettiği birincilikle öne çıkar. Bunu, Cumhuriyet döneminde İstanbul için düzenlenen ilk mimari yarışma olan “Haydarpaşa Garı Tamiri” izler. Öğrenciliği sırasında ayrıca, hocası Giulio Mongeri’nin bürosunda, Ziraat Bankası Ankara merkez şubesinin tasarım sürecine dahil olur.

Nazimî Yaver’in Mongeri atölyesinde hazırladığı Byzantin (Bizans) üslubunda fuar pavyonu cephesi / Büke Uras Arşivi

Yarım asırlık arşiv tekrar günışığında

Nazimî Yaver, Güzel Sanatlar Akademisi’nin 1927-1928 yıllarında düzenlediği ilk mimari Avrupa konkurunda birincilik alarak Fransa’nın başkenti Paris’e ve ardından Almanya’nın başkenti Berlin’e gider. 1931 yılında burslu olarak yerleştiği Berlin’de, Almanya’nın en önemli mimarlarından Hans Poelzig’in “Meister Atelier” isimli “atölye-okul”una kabul edilir ve sonrasında 1932 yılında Güzel Sanatlar Akademisi’ne eğitmen olarak geri döner. 40 yıla yakın eğitimcilik kariyerine rağmen hiçbir zaman proje hocası olmaz ve okulun yönetim kadrosunda yer almaz. Akademideki atölyesinin arka odasını kendisine ait bir dünya olarak şekillendirir. Mimari çizimlerinden mobilya tasarımlarına kadar pek çok projeyi içeren bu dev arşiv, emekliliği sonrasında evinde özenle korunur. Mimarın hayata veda etmesinin ardından dağılan ve büyük kısmı imha edilerek yitirilen bu sıra dışı arşivden günümüze ulaşan fotoğraf ve çizimler, Büke Uras’ın küratörlüğünü üstlendiği sergi ile yeniden günışığına çıkıyor.

“Bir Kağıt Mimarının Hayali Dünyası: Nazimî Yaver Yenal” sergisini ziyaret etmek için tıklayın.

Öne çıkan görsel: “Nazimî Yaver Yenal”, İbrahim Çallı (imzasız, sertifikalı), tuval üzerine yağlıboya / Türel Koleksiyonu

İlk yorum yapan siz olun

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir